پیوند: https://atraf.ir/

این کتاب ماجرای سرایت دلبستگی است. قصه‌ی دست به دست شدن سرسپردگیِ ابدی.
بیست و چهار نفر در این کتاب زندگی‌شان را جستجو کرده‌اند تا آستانه‌ای را بیابند که بعد از آن برای همیشه به شورِ محرم پیوند خورده‌اند.
بیست و چهار نفر در جستجوی خاطره‌هایشان به غریبه یا خویشاوندی رسیده‌اند که سالی و ماهی و روزی، این عشق را به راوی انتقال داده است. زان تشنگان کتاب سوم از مجموعه‌ی «کآشوب» است که نشر اطراف در آستانه‌ی محرم هر سال منتشر می‌کند. کتاب‌های کآشوب و رست‌خیز دو جلد دیگر این مجموعه هستند.

در خاطرات خیلی از ما یک سوم‌شخصِ پنهان هست که بخش زیادی از نسبت امروزمان با محرم و عاشورا را مدیون اوییم. سوم‌شخص‌های پنهان گاهی مادربزرگ و پدر و پدربزرگ‌اند، گاهی استاد و غریبه‌ای رهگذر. معمولاً شخصیتِ پیچیده، فن بیان قوی یا توانایی منحصربه‌فردی ندارند، فقط ارادتی واقعی دارند و مهارت و شگردشان همین صداقت‌شان است. تنها ویژگی خارق‌العاده‌ی آن‌ها این است که سوم‌شخصِ عاشق‌اند. شاید در هیاهوی روزمرگی میزان دلبستگی و حرارتی که به ما منتقل کرده‌اند و عمق تأثیرشان در زندگی‌مان را فراموش کرده باشیم ولی وقت نوشتن متنی درباره‌ی ارتباط خودمان با روضه و عزا خاطرات این اثرگذارانِ بی‌ادعا برمی‌گردد و علاقه و نشانه‌هایی که در ما جا گذاشته‌اند، متن را پر می‌کند. شاید به خاطر همین است که بیشتر روایت‌های کتابی که در دست دارید ماجرای سرایتِ دلبستگی است و قصه‌ی دست‌به‌دست‌شدنِ سرسپردگی.
در کتاب زان تشنگان بیست و چهار نفر از اتفاق‌ها و سوم‌شخص‌هایی نوشته‌اند که نسبت آن‌ها را با رخداد سال ۶۱ هجری تغییر داده‌اند. بیست و چهار نفر از تجربه‌هایی نوشته‌اند که در دل این سنت عزا و در همین کوچه‌ها و تکیه‌ها شکل گرفته و دریافت و برداشت تازه با خودش آورده. بیست و چهار نفر گزارشی صادقانه و عینی داده‌اند از رویدادهایی که در همین روزها اتفاق افتاده ولی روح آن حماسه و غم دیرین در آن جاری است.
 زان تشنگان کتاب سوم از مجموعه‌ی «کآشوب» به سردبیری نفیسه مرشدزاده و انتشارات اطراف است؛ مجموعه‌ای که بنا دارد اگر خدا بخواهد هر سال از منظری دیگر و آدم‌هایی دیگر به حال و هوای امروز ما و روضه‌ها نگاه کند.
عادت شیعه به ثبت عاشورا در شکل موزون و در قالب شعر بوده است. ما اغلب ارتباط خودمان با این حماسه را منظوم شرح کرده‌ایم و روایتِ‌ِ منثور و قصه کمتر به این آستان عرضه شده‌اند. امیدواریم مجموعه‌ی کآشوب راهی باشد که نثر فارسی فرصت از دست‌رفته‌ی خودش را بازیابد و همراه شعر و نوحه به درگاه این واقعه پیشکش شود.

پیوند: https://atraf.ir

 
معرفی کتاب رست‌خیز (کآشوب ۲)

رست‌خیز عنوان کتاب دوم از مجموعه‌‌ی «کآشوب» است که انتشارات اطراف بنا دارد هر سال در آستانه‌ی محرم به مخاطبان عرضه کند. در این مجموعه نسبت تجربه‌های متفاوت فردی با عزای حسینی در همین سال‌ها ثبت می‌شود.

اگر می‌خواهید بدانید چطور واقعه‌ی سال ۶۱ هجری به سبک زندگی گروه‌هایی از جامعه معنا می‌بخشد، مجموعه‌ی «کآشوب» نشر اطراف نگاه جامع و کاملی در این زمینه به شما می‌دهد.

«رست‌خیز» یا مجموعهٔ «کآشوب ۲» بیست و چهار روایت است از روضه‌هایی که زندگی می‌کنیم. مجموعه ‌کآشوب بنا دارد هر سال از منظری دیگر و آدم‌هایی دیگر به حال و هوای امروز ما و روضه‌ها نگاه کند و از معجزات درونی انسان‌ها بنویسد.

این کتاب بیشتر از آن که روایتگر ارادت‌های گرم و سنتی به محرم باشد، شرح جستجوی مردمانی است که آمده‌اند تا حقیقتی را دریابند. شرح اشک‌هایی است که از شوق یافتن حقیقت در گوشهٔ چشم جمع می‌شوند. رست‌خیز، روایتِ فروریختن چشم‌ها در ثانیهٔ روبه‌رویی با حقیقت است. این کتاب، روایتِ کرامت‌ها، شفا و معجزه‌های بزرگ نیست، شرحِ زنده شدن ذره‌ای از درون انسان در فراخوانِ هر سالهٔ محرم است. داستان شنونده‌هایی که از مجلس روضه، خرده‌ای اندیشه، اندکی شهود یا تغییری کوچک غنیمت می‌برند.

«آوارگی شب‌های محرم شروع شد. شبی یک جا می‌رفتم. بعضی وقت‌ها تجریش، هیئت بابای سهراب؛ بعضی وقت‌ها هم هیئت ایمان‌این‌ها، کمک مهدی. باقی شب‌ها هم راه می‌افتادم توی خیابان و می‌رفتم داخل اولین مسجدی که به چشمم می‌خورد یا اولین هیئتی که صدایش را می‌شنیدم. نه ظرفی برای شستن داشتم، نه کاری برای انجام دادن. سرم خلوت شده بود و راه برای فکر و خیال، باز.»

در کتاب «رست‌خیز» بیست و چهار نفر از اتفاق‌هایی نوشته‌اند که نسبت آن‌ها را با رخداد سال ۶۱ هجری تغییر داده. بیست و چهار نفر از تجربه‌هایی نوشته‌اند که در دل این سنت عزا و در همین کوچه‌ها و تکیه‌ها شکل گرفته و دریافت و برداشت تازه با خودش آورده.

کتاب «رست‌خیز» روایت محشر هر ساله است که هنوز هم رستگاری‌های کوچک و بزرگ می‌آفریند و ما را نو می‌کند.

پیوند: https://atraf.ir/

 معرفی کتاب کآشوب
«کآشوب (بیست و سه روایت از روضه‌هایی که زندگی می‌کنیم)» به همت نفیسه مرشدزاده در 208 صفحه جمع‌آوری شده است. کآشوب روایت‌های واقعی و مستند از نسبت نسل‌های متفاوت امروز با واقعه‌ی سال ۶۱ هجری (شهادت مظلومانه امام حسین علیه‌السلام) است. این نویسندگان که شغل و گرایش‌های مختلف دارند، قرار بوده با لحن توصیفی، نسبتِ شخصی و زیسته‌ی خودشان با مجالس گذشته و امروز را گزارش کنند که البته، همه، دل از دست داده‌اند و این‌جا و آن‌جا، شیفتگی از متن‌ها بیرون زده است. این مجموعه ذره‌ای از یک جریان مداوم است. هر اثری که در حوزه‌ی عاشورا و محرم تولید می‌شود به محضِ تولد یکی از هزارانی می‌شود که پیش‌تر در هر دوره‌ای به ساحتِ این واقعه‌ی تمام‌نشدنی پیشکش شده‌است.

روایت هفتم؛ بر فراز تپه (علی غبیشاوی):

شانزده یا هفده ساله بودم. سه ماه تابستان و تعطیلات سال نو که در قم کاری نداشتیم، می‌رفتیم خوزستان، روستای پدری، پیش حاج‌بابا. اولین بار بود که محرم افتاده بود میان تعطیلات. اولین بار بود که محرم قم نبودیم.

آن روز وقتی داشتم اتصالی سیمِ باندهای حیاط را پیدا می‌کردم و وصله می‌زدم، وقتی داشتم میخ درآمده‌ی پایه‌ی عقبی منبر را با چکش سر جایش برمی‌گرداندم، وقتی بالای نردبان داشتم تار عنکبوت‌های گوشه و کنار حسینیه را می‌گرفتم، فکر می‌کردم که چطور باید با این ماه جایی غیر از قم روبه‌رو شوم. نامانوس بود. به عزاداری عربی عادت نداشتم.

دلهره داشتم و دلهره‌ام بعد از شروع دهه‌ی اول محرم بیشتر هم شد. آن‌قدر که سه چهار روز قبل از عاشورا برگشتم قم. زندگی طولانی‌مدت دور از خوزستان و کم و کمتر شدن حضورم در جمع عرب‌زبان‌های شهر و منحصر شدن صحبت‌های عربی خانواده به گفت‌وگوی‌های روزمره دایره‌ی لغات عربی‌ام را محدود کرده بود. برای همین نه از ساختار زبان کم و بیش پیچیده و نیمچه فاخر سخنران حسینیه‌ی حاج‌بابا سر در می‌آوردم و نه از معنای کلماتِ ترجیع‌بندها و ابوذیه‌های آخر مصیبت‌خوانی‌اش. سخت بود وقتی همه‌ی حاضران توی حسینیه دست بر پهنای صورت یا سر در گریبان اشک می‌ریختند و ناله می‌کردند، مثل توریستی در شهری غریب، آن وسط بنشینی و زل بزنی به آدم‌هایی که دلیل تأثرشان را درست و دقیق نمی‌فهمی…

منبع: سایت طاقچه

#معرفی_کتاب_آه
در مورد روایت حادثه عاشورا با چند دسته کتاب مواجهیم. نخست کتاب هایی که برای مخاطبان عام جامعه نوشته نشده و زبانشان، زبانی نیست که همگان بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند و دیگر کتاب هایی که اصالت ندارند.
فراوری:صالح-بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان

#کتاب_این_روزهایم
#کتاب_آه

قدیمی ترین کتابهایی که درباره واقعه عاشورا نوشته شده همین مقتل ها هستند و البته هنوز هم مشتری های پر و پا قرصی دارند. مخصوصا آن ها که می خواهند روایت های ناب و دست اولی از کربلا بخوانند سعی می کنند پشتشان را به همین مقتل ها گرم کنند و روایت های سند دار را مطالع کنند. در این میان کتاب «نفس المهموم» مرحوم شیخ عباس قمی که علامه شعرانی نیز آن را تایید کرده بود و اغلب نقل های صحیح مقاتل و کتب تاریخ را در خود گرد آورده و جزء جزء حادثه شهادت امام حسین علیه السلام را از 6 ماه قبل از عاشورا تا چند ماه بعد از آن روایت می کند، از متقن ترین مقاتل عاشورا به شمار می رود. اما متن همین کتاب هم که بیش از 50 سال پیش به فارسی برگردانده شده، ادبیات خاصی دارد و مناسب مخاطب عام امروزی نیست.
«کتاب آه» کتابی است که توسط «یاسین حجازی» ویراستاری و توسط نشر «جام طهور» منتشر شده و به قول خود ویراستار، بازخوانده ای از کتاب «نفس المهموم» مرحوم شیخ عباس قمی است؛ کتابی کاملاً متفاوت که به زبان امروزی نزدیک شده است.
به نظر نویسنده کتاب، مقدمه کتاب هایى که براى دادن یک تصویر یا چندخط از یک نامه، کلى سلسله اسناد و توضیح و تحلیل و تعلیقه براى خواننده ردیف مى کنند، هم به او اجازه نمى دهند کولاژش را خودش کامل کند هم بعضى وقت ها حوصله اش را سر مى برند که تا ته بخواندشان و از روى صفحاتى نخوانده نپرد. این طورى است که کتاب هاى این چنینى قیافه هایى خشک و جدى داشته اند و مفروض خوانندگان این بوده که وصالى سخت و کند و دیر مى دهند و ناخودآگاه ترسیده اند از اینکه سراغشان بروند. این شاید برجسته ترین دلیل ناشناخته ماندن کتاب هایى نظیر نفس المهموم است.

مقدمه کتاب هایى که براى دادن یک تصویر یا چندخط از یک نامه، کلى سلسله اسناد و توضیح و تحلیل و تعلیقه براى خواننده ردیف مى کنند، هم به او اجازه نمى دهند کولاژش را خودش کامل کند هم بعضى وقت ها حوصله اش را سر مى برند که تا ته بخواندشان و از روى صفحاتى نخوانده نپرد. این طورى است که کتاب هاى این چنینى قیافه هایى خشک و جدى داشته اند

آقای حجازی در مقدمه کتاب می نویسد: «در بازخوانی، خط حادثه را پررنگ تر کردم و به ترتیب و توالی وقوع حادثه ها دقت کردم و رد نقل هایی را که با هم نمی خواندند در کتاب های دیگر گرفتم تا نقل معروف تر و مشهور تر را بیاورم و رجزهایی را که ترجمه نشده بود یا ترجمه اش واضح نبود را دوباره ترجمه کردم و رسم الخط را یکدست کردم و نقطه گذاری کردم و اعراب گذاشتم و بعد تازه کار اصلی ام شروع شد، پاراگراف ها را نگاتیوهایی فرض کردم که با حفظ ترتیب و ضرباهنگ و تعلیق بایست به هم می چسباندم و همهٔ فکر و ذهنم این بود که صفحات برای خواننده راحت و بی وفقه ورق بخورد و یکبار برای همیشه معلوم شود «اتفاق» چگونه افتاده است. ابایى ندارم بگویم ترجمه فارسی نفس المهموم را من پاره پاره کرده ام تا در بازساختنش کاری کنم قدمت متن خواننده را سر ذوق بیاورد، نه آنکه مثل همیشه اسباب دست انداز و فاصله گرفتن او از کتاب بشود.»
کتاب از مرگ معاویه شروع می شود و تا وقایع بعد از عاشورا ادامه پیدا می کند. روایت های کوتاه کوتاه و زبان ساده و قابل فهم این کتاب، از مزیت های بزرگ آن است که خواننده ترجیح می دهد به جای خواندن دمع السجوم و نفس المهموم، این کتاب را بخواند و با روایت های آن همراه شود.
«کتاب آه» پنج سال پس از اولین انتشارش، هفتمین بازچاپ خود را به پایان راه فروش رسانده و شمار نسخه های فروخته شده خود را به بیش از 35 هزار نسخه رسانده است. این اتفاق در حالی رخ می دهد که نسخه الکترونیکی این کتاب نیز که چند سال پس از انتشار آن در قالب 10 لوح فشرده منتشر شده، پس از هفت نوبت تجدید چاپ بیش از 34 هزار نسخه فروخته است.
اگر دنبال مقتلی خوش دست با زبانی روان و امروزی و البته سندیتی محکم می گردید «کتاب آه» می تواند باب میلتان باشد.
کتاب صوتی «کتاب آه» را در تبیان گوش دهید.
منابع:
خبرگزاری مهر
باشگاه خبرنگاران جوان

با تشکر از کوثرنت که با راه اندازی سامانه جدید تحت وب “قاصدک نور” امکان دسترسی نامحدود کاربران به نرم افزارهای نور و کتابخانه های متعدد و مفید آن را فراهم نموده است و مشکل عدم دسترسی بسیاری از طلاب به منابع کتابخانه ای را مرتفع کرده است.

کاربران کوثرنت می توانند با لیست “ورود به سامانه ها” قاصدک نور را انتخاب کرده و پس از چند دقیقه نام کاربری و رمز ورود برای شما ارسال می شود که با ثبت آن وارد میزکاربری و پیشخوان نرم افزارهای نور خواهید شد.

لینک مربوط: https://whc.miz.cloud/RDWeb/webclient/

در خبرها خواندم “شیخ زکزاکی به مکانی نامعلوم منتقل شد!”
و با خود اندیشیدم که:
نه تنها اتاق 4262 بیمارستان
که دنیا همه اش زندان مؤمن است.
برای دنیای شیخ ابراهیم
آسمانِ همه جا یک رنگ است
چه آسمان فلان ایالت در هند،
چه آسمان بهمان ولایت در نیجریه،
که آن روز گفتی مرا به خانه بازگردانید.

ابراهیم که باشی!
همه ی بت ها در برابرات کم می آورند
حتی اگر با هم دست به یکی کنند…
جمرات سه گانه را رمی کردی و بازگشتی
حج ات قبول!
نفس، دنیا و مافیها را
همان سان که در مکتب خمینی (ره) آموختی!
چقدر صبورانه شتاب می کنی تا به حسین برسی؟!
مسموم نیش ابرقدرتهای پوشالی شدی تا
رنج حسن مجتبی را بچشی …
خدانشناس ها چقدر از تو می ترسند!
و خداشناس ها چه بی تاب أمّن یجیب می خوانند.
سربلند برگرد!
وه که چه ابراهیمی تو؟!
سه اسماعیل قربان کردی
و هنوز قدح ریزی!
خمینی (ره) با تو چه کرد که چنین دلهای سوخته را
جلب محبت علی و اولادش نمودی؟
16 میلیون دل را روانه ی درب نیم سوخته ی بیت الزهراء
و گودی قتلگاه ساختی!
دل های زیادی هنوز در راه اند
تازه سر به راه شدند
که تو رو به راه گذاشتی
و به سرزمین عجایب هجرت کردی!
شاید این هجرت عظیم تو بود
شاید
گشایشی، فرجی!
می دانم که فرج نزدیک است
که فرمود:
ألیس الصبح بقریب؟
#به_قلم_خودم
#اتاق4262
#شیخ_زکزاکی
#خمینی_آفریقا

این مطلب را در کوثرنت بخوانید: https://kowsarnet.whc.ir/profile/0559032056#thewire

برنامههای فرهنگی مدرسه علمیه خواهران هاجر شهرستان خمین

برگزاری همه روزه محفل انس با قرآن کریم همراه با تلاوت جمعی قرآن وتفسیر سوره مبارکه غافر

جشن میلاد امام حسن مجتبی علیه السلام با حضور حجه الاسلام والمسلمین میر صادقی(زید عزّه)

برگزاری مسابقه رنگ آمیزی ویژه فرزندان طلاب

اطعام کریمانه همزمان با شب میلاد کریم اهل بیت علیه السلام در مدرسه هاجر

برگزاری نشست اخلاقی با حضور امام جمعه ی محترم شهرستان 

تهیه وتوزیع بسته های تغذیه ای به نیازمندان به همّت طلاب

بازدید از مشاغل خانگی ودیدار بانوان کارآفرین شهرستان خمین

معاونت پژوهش مدرسه علمیه هاجر خمین، روز سه‌شنبه مورخ 98/02/17 دومین ژورنال کلاب مهدوی این مدرسه علمیه را ویژه طلاب پایه سوم برگزار نمود. در این ژورنال کلاب مقاله‌ای با عنوان « ترفندهای روان شناختی مدعیان دروغین مهدویت، در ایران معاصر» اثر نعمت الله صفری فروشانی و مسلم کامیاب از فصلنامه علمی پژوهشی انتظار موعود (سال شانزدهم، شماره 55، زمستان 1395) توسط طلبه محترم سرکار خانم نسیبه محمودی ارائه و با همراهی استاد مربوطه سرکار خانم سلیمانی مورد ارزیابی قرار گرفت.

نویسنده در این اثر چیستی و تنوع ترفندهای مدعیان مهدویت را از جمله پرسمان‌های فربه و اندیشه خیز در عرصه‌ی مطالعاتی مهدویت می‌داند. وی اظهار می‌دارد که کاوش های پیش از این در زمینه ترفندشناسی مدعیان مهدویت اندک بوده و با رویکرد روانشناسی مورد مطالعه قرار نگرفته است. وی در این پژوهش که به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام داده، از مستنداتی نظیر فایل‌های صوتی و تصویری، پرونده‌های قضایی بهره برده است. یافته‌های او در این اثر شامل دو دسته ترفندهای مدعیان دروغین مهدویت یعنی ترفندهای جذب مخاطب و ترفندهای روانشناسی پایایی افراد جذب شده است؛ کا عبارتند از:

الف) ترفندهای جذب:

1) اعتمادسازی کاذب با ابزار انتساب دروغین

2) مرحله‌ای بودن ادعا

3) ارتباط گیری

4) القای ماهیت ماورائی

5) شخصیت‌سازی کاذب مدعی

ب) ترفندهای پایایی:

1)   مغزشویی

2)  مظلوم نمایی

3)  ایجاد شخصیت کاذب در مریدان

برخی از ویژگی‌ها و نقاط قوت این مقاله عبارتند از:

1) رویکرد جدید نویسنده به موضوع مدعیان دروغین مهدویت (رویکرد روان شناسانه)

2) سازماندهی خوب و سیر منطقی مباحث

3) مقدمه دقیق و کامل با رعایت اصول مقاله نویسی

4) کیفیت و تنوع منابع پژوهشی و مستندات مکتوب و غیر مکتوب

5) قلم روان و شیوا

6) تطبیق موارد بر مصادیق استخراجی از مستندات و پرونده های قضایی.

7) نتیجه‌گیری کامل و دقیق به طوری که معادل هر محور از بحث یک نتیجه جزئی ذکر شده است و به نقاط اشتراک بحث و تأکید بر شیعی بودن جامعه ایران اشاره شده است.

مهم‌ترین اشکالات این اثر پژوهشی عبارتند از:

1) چکیده مقاله تمام‌نما نیست و جا داشت نتایج دقیق و کامل تر در چکیده ذکر شود در حالی که نویسنده به ذکر نتایج ترفندهای پایایی بسنده کرده است، مثلاً اشاره به اینکه مظلوم نمایی هم ترفند جذب و هم ترفند پایایی است که در نتیجه‌گیری به صراحت آمده است.

2) از نظر محتوایی جا داشت درباره اصطلاح جدید مورد استفاده فرقه‌ی ضالّه‌ی بهائیت یعنی"تحرّی حقیقت” که یکی از 12 تعلیم اجتماعی بهائیان است به معنای به جستجوی حقیقت پرداختن بدون هرگونه تقلید! برای فهم مخاطب در پاورقی (صفحه 91) توضیح داده می‌شد.

3) در فهرست منابع فرمت انتخاب شده دقیقاً در همه موارد رعایت نشده و در برخی موارد وحدت رویه مشاهده نمی شود.

4) پاورقی‌های طولانی.

5) استفاده همزمان از ارجاع درون متنی و پاورقی (البته به فرمت استاندارد مجله نیز بستگی دارد!).

6) برخی اشکالات تایپی دیده می‌شود.

متن مقاله مورد بررسی را از اینجا دریافت کنید.

“ژورنـال کــلاب مهــدوی” (1)

معاونت پژوهش مدرسه علمیه هاجر خمین، روز دوشنبه مورخ 98/02/09 اولین ژورنال کلاب مهدوی این مدرسه علمیه را ویژه طلاب پایه سوم برگزار نمود. در این ژورنال کلاب مقاله‌ای با عنوان «تحلیلی بر نگرش خیر کثیر در بسترسازی جامعه مهدوی» اثر سید حسین رکن الدین و طیبه قائمی بافقی از فصلنامه علمی پژوهشی انتظار موعود (سال هجدهم، شماره 60، بهار 1397) توسط طلبه محترم سرکار خانم لیلا مختاری فرد ارائه و با همراهی استاد مربوطه سرکار خانم سلیمانی مورد ارزیابی قرار گرفت.

نویسنده در این اثر  تحقق جامعه آرمانی، را نیازمند مقدماتی می‌داند که مهم‌ترین آن‌ها، تغییر نگرش افراد جامعه است؛ زیرا نوع نگرش افراد، بر رفتار آن‌ها مؤثر بوده و عملکرد و رفتار آحاد جامعه است که اجتماع را می‌سازد. وی اظهار می‌دارد: «براساس فرهنگ قرآنی، نگرش­ افراد در قالب دو نگرش «تکاثری» و «کوثری» قابل بررسی است. مستکبران و دنیاطلبان، به دنیا نگرش تکاثری دارند و تمام اعتباریات را فقط از آن خود دانسته و برای تحقق کثرت طلبی‌شان، دائم به دنبال افزایش سلطه بر دیگران هستند. در مقابل آنها، افراد در نگرش کوثری، اصالت را به زندگی اخروی می‌دهند. این نگرش، سبب می‌شود افراد علاوه بر اصلاح خود، به دنبال گسترش فرهنگ دینی باشند. در فرهنگ اسلام شیعی این رویکرد «انتظار فرج» نامیده می‌شود که در زمره افضل اعمال است؛ زیرا این رویکرد دارای این ظرفیت و قابلیت است که با ایجاد فضای نگرش مثبت و آرمان‌گرا، گرایش افراد و جامعه را به سمت تحقق جامعه مهدوی رهبری  کند.» این پژوهش که از نوع کتابخانه‌ای است، با دو روش نقلی ـ وحیانی و عقلی ـ تحلیلی انجام شده است. نویسندگان این مقاله مهم ترین محورهای ضروری این تغییر نگرش را شش امر می‌دانند و بر اساس آنها نتایج پژوهش خود را سامان بخشیده‌اند؛ این محورها به شرح ذیل است:

1)       ضرورت تغییر نگرش از سلطه‌پذیری به آزادی و استقلال

2)      ضرورت نفی نژاد برتر

3)     اصلاح نگرش به مقوله‌ی آزادی

4)      تغییر نگرش از کثرت‌طلبی به معنویت‌گرایی

5)     تغییر نگرش، از شهرت طلبی به گمنامی و خدمت به مردم

6)      تغییر نگرش از مرزبندی جغرافیایی به مرزبندی ایمانی

برخی از ویژگی‌ها و نقاط قوت این مقاله عبارتند از:

1)       رویکرد جدید نویسنده به موضوع جامعه مهدوی و بیان اهمیت تغییر نگرش‌های افراد با هدف تغییر عملکرد و رفتار آحاد جامعه

2)      سازماندهی خوب و سیر منطقی مباحث

3)     کیفیت و تنوع منابع پژوهشی و به کارگیری مستندات و اصطلاحات قرآنی متناسب

4)      قلم روان و شیوا

5)     تطبیق موارد بر مصداق جامعه‌ی ایرانی امروز

6)      نتیجه‌گیری کامل و دقیق به طوری که معادل هر محور از بحث یک نتیجه جزئی ذکر شده است و این اثر در مجموع شامل شش نتیجه جزئی است.

مهم‌ترین اشکالات این اثر پژوهشی عبارتند از:

1)       چکیده مقاله تمام‌نما نیست و شبیه مقدمه است چراکه نتایج پژوهش در چکیده ذکر نشده است.

2)      در پیشینه از هشت مقاله و کتاب نام برده شده است که نه در ارجاعات درون متنی و نه در فهرست منابع مشخصات این آثار از قبیل نام نویسنده، سال نشر، محل نشر و … نیامده است.

متن مقاله مورد بررسی را از اینجا دریافت کنید.

طلاب و کارکنان مدرسه علمیه هاجر خمین در ماه مبارک رمضان هر روز پس از پایان کلاس های درس حوزه  در ختم جمعی قرآن کریم شرکت می کنند. در ابتدای هر جلسه سرکار خانم حمزه لو مدیریت محترم حوزه هاجر با تفسیر آیاتی از کلام الهی برنامه را آغاز می نمایند.

کـرسی آزاداندیشـی با موضوع بررسی شبهه‌ی شُرور، روز شنبه مورخ 98/02/14 در مدرسه علمیه خواهران هاجر خمین برگزار شد.

استاد ارائه دهنده: حجت الاسلام دکتر یارمحمّدی؛ دکترای رشته امامت خاصه از دانشگاه قم

استاد منتقد: حجت الاسلام والمسلمین دیّانی؛ مدیر حوزه علمیه امام خمینی (ره) شهرستان خمین؛ کارشناسی ارشد رشته هرمنوتیک

استاد داور: حجت الاسلام والمسلمین خادمی؛ سطح 4 رشته فقه و اصول

دبیر اجرایی: سرکار خانم سلیمانی؛ معاونت پژوهش مدرسه علمیه هاجر خمین

نظرات ارائه دهنده:

لازمه مطلق بودن حکمت خدا این است که آفرینش را حکیمانه بدانید. نمی‌شود که در مقام سخن آفرینش را هم حکیمانه بدانید و آن را به وجوب وجود خدا برگردانید ولی در مقام فعل قائل به حکمت خدا نباشید. اساساً یکی از معانی حکمت خدا اتقان در فعل است. طبیعتاً اگر ما ثنوی نباشیم، که نیستیم، و مطابق مبانی یگانه پرستیم باید قبول داشته باشیم، هر آن چیزی که به عنوان مخلوق خدا در این عالم شکل می‌گیرد، حتماً مطابق با حکمت خداست. این امر قابل چشم پوشی نیست چراکه اگر این امر زیر سؤال برود، وجوب وجود خدا زیر سؤال می رود که منجر به انکار مقام الوهیت خدا می‌شود. پس هرچه را در این عالم مخلوق خدا می‌دانید باید وجه حکمت خدا را در آن مخلوق نشان بدهید. بنابراین در مواجهه با درد و بلایای طبیعی (زلزله، سیل، صاعقه، طوفان و …) اگر توحیدتان طوری باشد که حکمت خدا را ذیل آن توحید تعریف می کنید تمام اتفاقات عالم را باید حکیمانه و فعل حکیم بدانیم و اصلاً جایگاهی ندارد که اسم آن فعل را شرّ بگذاریم! اگر حدوسط برهان که حکمت است بپذیریم پس باید این را هم بپذیریم که هر چه از دوست رسد نیکوست. حال شما اگر شرّ را می‌پذیرید حکمت را ردّ کنید و اگر حکمت را می‌پذیرید شرّ را ردّ کنید.

بر اساس مبانی ادبی قرآن و غیر قرآن می‌پذیریم که قرآن به عنوان یک متن اصیل دینی حجیتش به لحاظ حتی ادبی از اشعار جاهلی هم بیشتر است. در قرآن شناسی برای کشف مدالیل الفاظ باید قرآن را مبنا قرار داد. بنابراین در لغتنامه حتی اگر ملاک خیر بودن را میل در نظر می‌گیرند، نمی‌توان آن را از لغوی پذیرفت، به جهت استناد به متن اصیل قرآن. اینکه بگوییم هر چه مطابق میل است خیر است، هم با قرآن سازگار نیست و هم با عقل سازگار نیست. آدمی به خیلی امور میل دارد که حقیقت آن شرّ است، مثل آنچه کودک، نوجوان یا جوان به چیزهایی میل دارد که وقتی یک حکیم از بالا به آن می‌نگرد شرّ بودنش را می‌یابد؛ مثل اعتیاد به مواد مخدر یا مشروبات الکلی یا حتی فست فودها.

درباره قابل تحمل نبودن دردها، آیا ساختمان وجودی انسان را حکیمانه می‌دانید یانه؟  اگر این ساختمان وجودی را حکیمانه می‌دانید، طبیعتاً باید درد را به عنوان یکی از اجزاء این ساختمان بپذیریم، البته شاید این درد خوشایند ما نباشد. شاید این سؤال مطرح شود که چرا بدن طور دیگری خلق نشده که درد کنارش نباشد؟  چون نمی‌توان مثلثی را فرض کرد که مجموع زوایای داخلی آن 180 درجه نباشد. همچنین نمی‌توان انسان را با این بدن و ارتباط خاص آن با روح فرض کرد، بدنی که سبب تکامل روح می‌شود، قابلیت‌های خاص با فیزیولوژی خاص دارد ولی درد را که از لوازم آن است نپذیرفت. بنابراین درد لازمه‌ی حکیمانه بودن سیستم بدن انسان است. اگر کسی درد نداشته باشد اصلا می‌تواند زندگی کند؟ ممکن است بفرمایید: چرا برخی دردها شدید یا غیرقابل تحمل است؟ آن هم لازمه سیستم حکیمانه بدن است. نمی توان بدنی فرض کرد که این مشخصات را داشته باشد ولی درد به این شدت را نداشته باشد. خداوند متعال در تدبیر امور قدری هم برای عقل و تجربه انسان راه را باز گذاشته است، می‌توان با مواد شیمیایی، مسکن‌ها یا تجربه خود درد را کاهش داد. این امر نیز به دلیل اینکه خداوند مسیر عقل را برای ما باز گذاشته است حجیت دارد. درد را نمی توان شرّ تلقی کرد. درد خیر حکیمانه‌ای است که در بدن قرار داده شده است.

با همین معیار حکمت سیل و سایر بلایای طبیعی قابل فهم است. نمی‌توان زمین را کره قابل سکونت برای انسان با دمای خاص دانست که گیاهان بر روی آن رشد می‌کنند و دمای آن متناسب با نوع انسان و جنس حیوان است؛ ولی نمی‌شود که صفحات نداشته باشد یا پوسته نداشته باشد که جلوی حرارت را بگیرد به میزانی که نه خیلی سرد و نه خیلی گرم باشد تا قابل زراعت باشد. پس زمین با این پوسته و صفحات باید حتماً زلزله داشته باشد. اگر زلزله روی زمین رخ ندهد دیگر این زمین قابل سکونت نخواهد بود. در تحلیل بلایای طبیعی به این نتیجه می‌رسیم که: 1) لازمه‌ این عالم‌ اند 2) لازمه ای هستند که اگر آن را در نظام احسن نگاه کنید آن را خیر می‌بینید. در مورد سیل هم فرض کنید آب و باران داشته باشیم ولی اینها جریان نداشته باشند؛ آیا این طور می‌شود؟ آب یک جا بماند و بقیه زمین خشک باشد؟ چیزی به نام رود نخواهیم داشت که در سراسر زمین آب‌رسانی کند و انسان‌ها و جانوران اطراف این رودها زندگی کنند و از آن بهره ببرند؛ کشاورزی و تولید نسل داشته باشند. لازمه این امور آن است که آب جریان داشته باشد. اگر آب یک جا بماند ما تمام منافع آب را از دست می‌دهیم. سیلاب و جریان داشتن آب لازمه‌ی وجودی آب بر روی زمین است.

فرض اینکه عالمی خلق شود که این شرور در آن نباشد یعنی فرض عالمی که لوازم در آن نباشد. مثل روغنی که چرب نباشد، نمکی که شور نباشد یا شکری که شیرین نباشد. اینکه گفته می‌شود این نظام خلقت نظام احسن است یعنی به بهترین شکل ممکن که قرار بوده عالم خلق شود، خلق شده است.

اگر حکیم‌ترین موجود که علم مطلق، قدرت مطلق و حکمت مطلق دارد، بخواهد نظامی را خلق کند، پنج حالت فرض دارد:عالمی که 1) خیر محض 2) خیر کثیر و شرّ قلیل 3) خیر و شرّ مساوی 4) شرّ کثیر و خیر قلیل 5) شرّ محض باشد. اگر خدا را حکیم بدانیم فقط خلق دو عالم فرض دارد یا خیر محض باشد و یا خیر غالب که در کنار آن شرّ قلیل باشد. خلق سه وجه دیگر حیکمانه نیست. پس عالمی که الان خلق شده است یا خیر محض است مثل عالم ملائکه و یا عالم ماده که خیر غالب است که لازمه‌ وجود این عالم برخی اموری است که بعضی‌ها اسمش را شرّ می‌گذارند. پس خلقت کل عالم حکیمانه است. پس آنچه ما بلایای طبیعی می‌نامیم رحمت خداست حتی اگر سیلاب، زلزله، گردباد و طوفان باشد. اسم لوازم عالم را نمی‌توان شرّ نهاد. بسیاری از اندیشمندان معتقدند که این لوازم شرّ نیستند؛ این لوزام اگر در این عالم نبودند این عالم اداره نمی‌شد، اصلاً رشد پیدا نمی‌کرد.

همه عیب سیل گفتیم، هنرش همی بگوییم …

مقاله‌ای از استاد دانشگاه دکتر فاضلی منتشر شده که محاسن سیل را برمی‌شمرد. این سیل ایران را دارد آباد می‌کند. توجه کنید که اعتقاد ما اومانیستی نیست، اعتقاد ما الهی است. در اعتقاد الهی خدا مرکز است ولی در اعتقاد اومانیستی آنکه مرکز است انسان است. اگر انسان را مرکز قرار دادیم هر آن چیزی که با زندگی انسان در تضاد باشد اسمش را شرّ می ‌گذاریم. اما اگر مرکز خدا بود هر آنچه در عالم اتفاق می‌افتد خیر است. بلایای طبیعی که چقدر زمین‌ها را حاصلخیز می‌کند، ریزگردها را از بین می‌برد، تالاب‌ها را احیا می‌کند. نگاه مجموعی به عالم سبب می‌شود هیچ چیزی را در عالم شرّ ندانیم. در مورد شدت سیل هم خیرش در این شدید بودنش است مثلا اگر شدید نباشد نمی‌تواند زمین‌های خوزستان را حاصلخیزتر کند. جریان طبیعی آب باید مواد معدنی را حرکت دهد، آبرفت‌ها را جابجا کند و مواد معدنی را با خودش به سطح زمین بیاورد.

نظرات استاد منتقد:

عدل الهی با برخی بلاها و مصائب چه‌طور قابل جمع است؟ چه‌طور می‌شود خدای متعال که قادر مطلق است باران رحمت رابه سیل تبدیل می‌کند؟ آیا باید گفت خداوند بر ما عذاب نازل کرده نه رحمت؟! مگر خداوند علم مطلق ندارد؟ اینکه اراده خدا قرین علم خداست چه می‌شود؟ بعد از اثبات واجب الوجود، براهین و نصوص اثبات مطلق بودن اوصاف الهی (قدرت مطلق، علم مطلق و …). ما قدرت، علم و عدالت و حکمت مطلق خدا را در مبانی کلامی اثبات کردیم. سؤال: چطور خداوند با این علم و قدرت نمی تواند زایمانی را برای مادر رقم بزند که این زایمان بدون درد باشد؟ مگر برای حضرت مریم رقم نزد؟ زایمان بی‌درد محال وقوعی است و محال ذاتی نیست. قدرت خداوند به محال وقوعی تعلق می‌گیرد مثل دریای جیوه ولی قرار دادن کره زمین در تخم مرغ محال ذاتی است. 

سیلی که نزدیک 30هزار خانه را در پلدختر خراب می‌کند، درد زایمان که تحمل آن سخت است را هر چه می‌خواهیم با حکمت جمع کنیم نمی‌توانیم. چه کسی می‌پذیرد که درد زایمان چیز خوبی است؟ درد شاید خوب باشد ولی آیا همه دردها خوب‌اند؟ خدا نمی توانست درد را کاهش دهد. آیا سیل پلدختر را خدا نمی توانست جوری کنترل کند که جایی خرابی نداشته باشد؟ خدایی که می‌تواند رود نیل را جوری خشک کند که حتی جای پای حضرت موسی علیه السلام و اصحابش نماند؛ چگونه باید پاسخ داد که علم، قدرت ، عدالت و حکمت خداوند زیر سؤال نرود؟

در معجم المقاییس اللغة بزرگانی چون آقای ربّانی، آقای سبحانی و علامه طباطبایی در المیزان جلد 3 خیر را اینگونه معنا می‌کنند: «خیر آن چیزی که میل و گرایش انسان به آن باشد». آیا ما به درد میل داریم؟ به سیل میل داریم؟ می‌توان کسی را در عالم یافت که به درد یا به سیل و ویرانی میل داشته باشد؟

چرا درد؟ چرا این قدر زحمت؟ نمی‌شد مثلا به جای احساس درد نقطه ای در صورت روشن می شد که مشکل سیستم بدن را متوجه شویم؟ خدا نمی‌تواند دنیایی خلق کند که سیل و زلزله در آن نباشد؟ چطور در قیامت چنین است؟ فاعلیت فاعل که مشکل نداشته بلکه قابلیت قابل مشکل دارد؛ زمین چون جسم کثیفی بوده در شش روز آفریده شده و سیل و زلزله در آن است. 

در سوره یاسین می خوانیم: إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيئًا أَنْ يقُولَ لَهُ كُنْ فَيكُونُ: فرمان او چنين است که هرگاه چيزي را اراده کند، تنها به آن مي‌گويد: «موجود باش!»، آن نيز بي‌درنگ موجود مي‌شود!

وقتی آدم بمیرد خدا به او بدنی لطیف می‌دهد که بدن مثالی است یا بدن برزخی است که درد ندارد چرا همین کار را در دنیا نکرد؟

نتایج دیدگاه موافق:

انسان اگر موجودی دو ساحتی باشد و روح و بدن داشته باشد، باید با استفاده از بدنش به صورت اختیاری به کمالات اختیاری دست پیدا کند. به دست آوردن کمالات روحانی به صورت اختیاری لزوما باید در فضایی باید قرار بگیرد که در آن فضا لزوما تضاد فرض شود، انسان بین دوراهی قرار بگیرد، بین لذت و الم قرار بگیرد. دنیا، دنیای تضاد باشد و دقیقاً همین عالم باشد تا ما بتوانیم رشد پیدا کنیم. قرار نسیت مثل ملائکه باشیم که کمالاتشان کمال اختیاری نیست، ارزشی که کمال اختیاری ما دارد، آنها قطعا ندارند. کسب کمال اختیاری با تحمل همین سختی‌هاست تا زمینه‌ی رشد، زمینه‌ی صبر و زمینه‌ی اجر برای ما انسان‌ها بشود.

در پاسخ به اینکه چرا بدن مانند بدن مثالی خلق نشده که درد نکشد، باید گفت: بدن مثالی هم درد می‌کشد، طبق مبانی ما بدن برزخی نسبت به بدن دنیوی لذت و الم را شدیدتر درک می‌کند و بدن اخروی هم نسبت به این دو بدن لذت و الم را بیشتر درک می‌کند؛ پس حتی اگر بدن لطیف داشتیم هم باز لذت و الم را درک می‌کردیم.

اگر بدن لطیف داشتیم که دیگر در این دنیا نبودیم، لذا این حرف مستلزم عوض کردن فرض بحث است.

نتایج دیدگاه مخالف:

اساساً شرّ در عالم هست یا نیست؟ اگر هست چه کسی آن را خلق کرده؟ پس یا باید ثنوی مسلک شویم یا قائل شویم که شرّ نیست که نمی‌توان پذیرفت؛ برخی از متکلمین معاصر تأکید دارند که: « شرّ امری عدمی است مثلاً جهل که عدم علم است و مرگ عدم روح است، خداوند دائماً به ما فیض وجود می‌دهد، حال اگر لحظه ای این فیض وجود را قطع کند، کجای آن شرّ است؟ ما اسم آن را شرّ می‌گذاریم». حرف ایشان صحیح است ولی همه شرور که این چنین نیستند؛ مثلاً دندان درد شرّ است و قائلیم که شرّ امر عدمی است؛ حال اگر این دندان درد گذاشت شب بخوابیم! یک امر عدمی چگونه می‌تواند منشأ آثار باشد؟ به نظر آقای ربّانی معقولات ثانی برخی وجودی مثل نظم و برخی عدمی هستند مثل جهل و لذا درد دندان امر وجودی است. بالاخره درد هست و منشأ آثار است. سؤال اینجاست که اگر شرّ را امر عدمی بدانیم و بگوییم خالقش خدا نیست! باید توحید در خالقیت را بحث کرد؛ اگر بگویی خالقش کس دیگری است که شما ثنوی شده‌اید! پس چاره‌ای نیست که قبول کنید در عالم شرّی هست، شرّ را هم خدا خلق کرده و یا بر اساس مبانی فیزیک کوانتم گفت: خدا دارد آزمون و خطا می‌کند!

در عالم هر اتفاقی می‌افتد حکیمانه است. اگر برهان حکمت را اثبات کردیم و پذیرفتیم که خداوند بهترین نظام را خلق کرده است، پس سیل و دردها و سختی‌ها همه حکیمانه است.

جمع بندی استاد داور:

قدرت خداوند متعال به شیء تعلق می‌گیرد طبق آیه: إنّ الله علی کلّ شیء قدیر. امری که سبب تناقض باشد شیء نیست مثل فرض کره زمین در تخم مرغ که هم عالم کوچک نشود و هم کوچک شود و در تخم مرغ جا گیرد مستلزم تناقض است لذا این امر محال ذاتی است و محال ذاتی چیزی نیست لذا قدرت خداوند مطلق است و به همه چیز تعلق می‌گیرد ولی به نیستی تعلق نمی‌گیرد.

گاهی بلایا و مصائب عاملش خود انسان است مثل خانه‌هایی که در بستر رودخانه‌ها ساخته شده است. خداوند به ما عقل داده است و می‌دانیم این کار خطرساز است؛ منشاء این خطای ما خداوند متعال نیست.

امّا مصائب و بلایا و گرفتاری‌هایی که در اختیار انسان نیست و خداوند متعال آنها را ایجاد کرده است، مردم در این رابطه سه دسته هستند:

* یک دسته: هیچ گناهی نکرده‌اند و مطیع فرمان خدا هستند. برای اینها هر چه پیش آید خیر است. برای انبیاء، مقرّبان و ائمه معصومین علیهم السلام سخت‌ترین مشکلات پیش آمده است. همچنانکه پیامبر اسلام‌صلی الله علیه و آله فرمودند هیچ پیامبر مثل من رنج و مشقت نداشت. این مصائب برای ایشان ترفیع درجه است؛ مثل مادری که وقت زایمان از دنیا رفته است، این حکم شهید را دارد. کسی که غرق می‌شود، کسی که زیر آوار می‌ماند، حکم شهید را دارند. افراد گرفتار در روز قیامت که به مقاماتی ‌می‌رسند می‌گویند: ای کاش در دنیا به ما مصائب بیشتری می‌رسید.

* دسته دوم: مؤمنین گناهکار هستند که به واسطه مصائب و بلاها خداوند آنها را شستشو می‌دهد و پاک می‌کند که این هم خیر است؛ هرچند ظاهرش خلاف میل انسان است. خیر که همواره امور مطابق میل ما نیست. گاه آن خیر از امور عقلانی است یا برخی امور ناشی از افراط و تفریط و تمایلات است. مثل تمایلاتی که کسی کنار بگذارد، برود راهب شود و در بیابان زندگی کند که این مذموم است یا کسی بخواهد افراط کند در تمایلاتش که سر از امور خلاف در می‌آورد. حتی اگر خراشی بر بدن انسان وارد شود باعث مغفرت او از گناه است.

* دسته سوم: آنهایی که ایمان ندارند، اگر مصیبت و گرفتاری بر ایشان وارد شود، باز هم سبب سبک شدن کفه گناهان‌شان خواهد شد و برای آنها خیر است.

درد دو معنا دارد: اگر به معنای سختی باشد، کسی را در دنیا سراغ نداریم که بدون سختی به جایی رسیده باشد مثلا بچه‌ای که ‌می‌خواهد سواد یاد بگیرد چقدر مشقت و سختی می‌کشد تا حروف الفبا را بیاموزد.

 حال اگر درد به معنای مصطلح خودش به کار رود، همین درد نشان می‌دهد که یک ناهماهنگی در بدن ما به وجود آمده است. این درد خیر است که ما را برمی انگیزد که به دنبال درمان و دارو برویم و سبب پیشرفت در علوم پزشکی شده است.

اساساً بنا نیست که خداوند دنیا را بر اساس اراده، اداره کند ولی در بهشت اراده کار می‌کند، هر چه ما در دنیا تقوی و اعمال‌مان بهتر باشد در جهان آخرت اراده ما قوی‌تر است. در آیه 21 سوره واقعه می‌خوانیم: وَلَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ؛ در بهشت اگر گوشت پرنده‌ای را میل داشته باشید، آماده می‌شود. در روایات آمده است که نامه‌ای از پروردگار متعال به دست مؤمنین می‌رسد که در آن آمده است: مِن الحیّ الذی لایموت إلی الحیّ الذی لایموت؛ با این مضمون که خدا می‌فرماید من کسی هستم که وقتی چیزی را اراده می‌کنم همین که بگویم: باش! تحقق پیدا می‌کند، تو را هم مثل خودم قرار دادم. بهشت چنین است ولی دنیا جای آن است که انسان آن مقام را در بهشت پیدا کند.

مادر فقط درد زایمان را تحمل نمی‌کند، مشکلات دیگری هم هست. نه ماه در فشار و سختی است. لذا در روایات آمده، زنی که فرزندی از او متولد شود مثل این است که خودش تازه متولد شده است و تمام گناهانش می‌ریزد؛ این یکی از خیرات و برکاتش است، حال اگر آن فرزند هم منشأ خیرات و برکات شود که آثار بیشتری دارد. در برابر این درد خداوند مقاماتی را برای مادر قرار داده است.

خداوند فرموده من دنیا را آفریدم و از شما خواستم که این دنیا را آباد کنید: وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا (هود، آیه 61). چقدر دستورات دینی داریم که طوری زندگی کنید که از بیماری پیشگیری شود و آداب اسلامی را رعایت کنید یا خانه را طوری بسازید که سیل و زلزله آن را ویران نکند و … .  یکی از بزرگان می‌فرمود: هر چیزی در فشار و سختی است ولی انسان‌ها تحملش را ندارند. در روایت است که هر مشکلی که خداوند به انسان می‌دهد به همان اندازه هم صبر نازل می‌کند. اما انسان جزع و فزع می‌کند، داد و بیداد می‌کند؛ هم مشکلش را دوچندان می‌کند و هم اجر و پاداشش را از بین می‌برد. لذا در این دنیا بنای خداوند بر این است که انسان با تلاش و زحمت و پایداری در مشکلات و سختی‌ها و دردها ما را بسازد. راه اینکه اراده ما قوی شود و در آن عالم اراده‌ی ما کارکن باشد تحمل سختی‌ها است. از خداوند متعال طلب می‌کنیم که ما را از امتحانات سربلند بیرون آورد.

مسئله‌ی قضا و قدر هم مطرح است. خداوند متعال سرنوشت ما را هر طور مقدّر فرموده باشد، سرنوشت ما همان است. خدای متعال می‌فرماید: إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَومٍ حَتّى يُغَيِّروا ما بِأَنفُسِهِم (رعد، آیه 11). بر اساس توحید در خالقیت هر کاری که در عالم رخ دهد با عنایت خدای متعال است و قضا و قدر الهی بر این تعلق گرفته که ما کارهایی انجام دهیم و در سلسله‌ی این کارها اراده‌ی ما و انتخاب ما هم دخیل است. ما با اراده خودمان اگر کار خیری انجام دادیم به نتیجه آن می‌رسیم و اگر با اراده و انتخاب خودمان کار شرّی انجام دادیم به فلان نتیجه‌ی بد می‌رسیم و هیچ گونه جبر و تفویضی مطرح نیست. این طور نیست که انسان به خود رها شده باشد یا دست و پا بسته باشد. با بررسی باطن امور درست است که برخی امور جزء ناملایمات است ولی انسان مؤمن خیر و برکت آن را می‌یابد و در برخی ناملایمات هم انسان خودش نقش دارد و عاملش است.

روز چهارشنبه مورخ 98/02/11 جلسه درس اخلاق اساتید محترم خانم ها نظام آبادی و ایزدپناه در اردوی طبیعت گردی پارک بانوان شهرستان خمین برگزار و به بحث اخلاق در مناسبات خانودگی پرداخته شد. همچنین بزرگداشت مقام اساتید با تقدیم شاخه های گل از سوی طلاب پایه سوم در آستانه روز معلم صورت گرفت.

طلاب، اساتید و کارکنان مدرسه علمیه هاجر خمین مورخ 98/02/10 در اردوی زیارتی امامزاده عباس علیه السلام با قرائت مناجات پرفیض شعبانیه و توزیع نذری شرکت کردند.

روز چهارشنبه مورخ 98/01/28 نشست علمی فرهنگی با موضوع تشریح بیانیه گام دوم انقلاب و با حضور دکتر محسن زارعی از دفتر تنظیم و نشر آثار مقام معظم رهبری ^{دامت برکاته} با همکاری نمایندگی نهاد رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان خمین در مدرسه علمیه خواهران هاجر این شهرستان برگزار شد. گزارش تصویری از این نشست:

جمعی از دانش آموزان پایه 12 هنرستان فنی و حرفه ای ام البنین شهرستان خمین به مناسبت روز جوان از مدرسه علمیه هاجر خمین دیدن کردند و به همین مناسبت کتاب گزیده احادیث اهل بیت علیهم السلام درباره جوانی به ایشان اهدا شد.

عنوان تحقیق پایانی: بررسی نقش امتحان‌های الهی در تکامل انسان

استاد راهنما: سرکار خانم انسیه حمزه‌لو

استاد داور: حجة الاسلام والمسلمین سید محمّد اسماعیلی

پژوهشگر: معصومه حامدی

تاریخ دفاع: 25 اسفند1397

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی نقش امتحان‌های الهی در تکامل انسان پرداخته است. آدمی آنگاه‌که مکلّف به تکلیف الهی است، همواره تا آخرین لحظه‌های حیات در معرض آزمایش و امتحان قرار دارد. هدف نهایی باری‌تعالی از آفرینش انسان رساندن او به کمال و تعالی نوع بشر است. بدون آزمایش نوع بشر به کمال مطلوب خود نخواهد رسید. آگاهی از نقش امتحانات الهی در کمال انسانی ازآن‌جهت حائز اهمیت است که زندگی آدمی را هدفمند نموده و او به بهره‌مندی حداکثری از فرصت‌های پیشرو در جهت تکامل فردی و اجتماعی می‌رسد. پرسش اصلی این پژوهش آن است که امتحان‌های الهی چگونه بر تکامل انسان تأثیر می‌گذارند. از این رو با هدف مطالعه‌ی نقش امتحان‌های الهی در تکامل انسان به روش توصیفی ـ تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات مبتنی بر فیش‌برداری کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که خداوند انسان را با شیوه‌ها و ابزار گوناگون می‌آزماید. امتحان‌ گاهی به‌واسطه‌ی امور خیر و موافق با طبع انسان و گاه با ناملایمات و رنج‌ها توأم است. ابتلاء و امتحان‌ سبب تکامل جنبه‌های فردی و اجتماعی انسان می‌گردد. تکامل فردی باعث رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه‌ی انسان، پاک‌سازی از گناهان و رشد فضایل اخلاقی است. برخی ساحت‌های تکامل اجتماعی انسان عبارت است از: رسیدن به مقام امامت و ولایت، حسن معاشرت، برخورداری از احساس مسئولیت اجتماعی همچون برپاداشتن فرضیه‌ی امربه‌معروف و نهی از منکر و قرار گرفتن در جایگاه عالمان است.

واژگان کلیدی: امتحان، امتحان الهی، تکامل انسان، کمال.

معاونت پژوهش مدرسه علمیه هاجر خمین روز شنبه مورخ 97/12/25 دو جلسه دفاعیه تحقیق پایانی سطح2 طلاب ارجمند سرکار خانم سمیّه شیخی با عنوان “جایگاه امام علی‌علیه السلام در مهندسی فرهنگ و تمدن اسلامی” به راهنمایی دکتر حسین خسروی و سرکار خانم معصومه حامدی با عنوان “بررسی نقش امتحان‌های الهی در تکامل انسان” به راهنمایی سرکار خانم حمزه‌لو را برگزار نمود. این تحقیقات پایانی به داوری حجت السلام دکتر سید محمد اسماعیلی مورد ارزیابی قرار گرفته و با نظر هیئت داوران حائز رتبه عالی گردیدند.

عنوان تحقیق پایانی: سیرۀ امام خمینی قدّس سرّه در برخورد با فتنه

استاد راهنما: جناب دکتر حسین خسروی

استاد داور: حجة الاسلام والمسلمین سید محمّد اسماعیلی

پژوهشگر: خدیجه بهشتی

تاریخ دفاع: 30 بهمن 1397

چکیده

انقلاب اسلامی ایران بعد از پیروزی با جریان های انحرافی و فتنه های مختلفی مواجه شده است. پژوهش حاضر به مطالعه سیره امام خمینی (ره) در برخورد با فتنه از زمان پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تا زمان رحلت این بزرگوار پرداخته است. اهمیت پژوهش از آنجایی که احساس شد که فتنه ها و مسائلی که حق و باطل بودن آن برای مردم پوشیده است همواره در دوران 40 ساله انقلاب و بعد از رحلت امام نیز ادامه داشته است و تهدیدی جدی برای انقلاب محسوب می شود. لذا ضرورت این پژوهش بر این اساس که انقلاب را فرد هوشیار، دقیق، مدبر همچون امام خمینی (ره) رهبری نموده و کلام ایشان می تواند معیاری برای مسئولین نظام و مردم باشد تا مردم در دوره ای که با جریان­های فتنه مواجه می شوند با بصیرت دقیق و روشن تصمیم درست را بگیرند و به موقع واکنش نشان دهند. این پژوهش توصیفی- تحلیلی به سه جریان از جریانات دورۀ 40 سالۀ انقلاب که از اهمیت بیشتری برخوردار بوده­اند و حتی بعد از رحلت امام نیز مشکلات زیادی برای نظام و مردم ایجاد کرده‌اند، پرداخته است. سه جریان مورد بررسی عبارت است از: فتنه مجاهدین خلق، فتنه بنی­ صدر، فتنه منتظری. در مطالعه سیرۀ امام خمینی (ره) در برخورد با این سه فتنه می توان گفت: امام خمینی (ره) به خاطر مطالعه و بررسی دقیق مبانی نظری سازمان مجاهدین که از قبل انقلاب آن را مطالعه کرده بود با ذات واقعی و مارکسیستی آن آشنا بود. به همین خاطر در برخورد با این سازمان بسیار صریح و بدون هیچ اغماضی عکس العمل نشان داد. امام خمینی (ره) در برخورد با فتنه بنی صدر، چون او اولین دولت انقلاب به حساب می آمد و انتخاب مردم بود با او مدارا و مماشات می­کرد و از دخالت مستقیم در امور و کارهایی که انجام آن بر عهده رئیس جمهور بود دوری می کرد. مگر اینکه مسئله ای به وجود می آمد که به ضرر نظام و انقلاب بود نصیحتی به مسئولین می­ دادند و آنها را دعوت به وحدت می کردند. اما زمانی که بنی صدر بی‌کفایتی خود را در مسائل سیاسی، اجتماعی و جنگی نشان داد امام خمینی (ره) او را از مقام رئیس جمهوری عزل کرد؛ و در چگونگی برخورد با فتنه منتظری که مجلس خبرگان او را به عنوان قائم مقام رهبری انتخاب کرده بودند، ساده لوحی، تأثیرپذیری از اطرافیان و عدم بصیرت و درک صحیح مسائل سیاسی، و نداشتن ظرفیت­های لازم جهت رهبری و تصمیمات نادرستی که موجب خطر آفرینی برای انقلاب شد امام را مجبور کرد تا شاگرد خود را از قائم مقامی رهبری عزل نماید.

واژگان کلیدی: فتنه، التقاط، امام خمینی (ره).