معاونت پژوهش مدرسه علمیه هاجر خمین، روز سه‌شنبه مورخ 98/02/17 دومین ژورنال کلاب مهدوی این مدرسه علمیه را ویژه طلاب پایه سوم برگزار نمود. در این ژورنال کلاب مقاله‌ای با عنوان « ترفندهای روان شناختی مدعیان دروغین مهدویت، در ایران معاصر» اثر نعمت الله صفری فروشانی و مسلم کامیاب از فصلنامه علمی پژوهشی انتظار موعود (سال شانزدهم، شماره 55، زمستان 1395) توسط طلبه محترم سرکار خانم نسیبه محمودی ارائه و با همراهی استاد مربوطه سرکار خانم سلیمانی مورد ارزیابی قرار گرفت.

نویسنده در این اثر چیستی و تنوع ترفندهای مدعیان مهدویت را از جمله پرسمان‌های فربه و اندیشه خیز در عرصه‌ی مطالعاتی مهدویت می‌داند. وی اظهار می‌دارد که کاوش های پیش از این در زمینه ترفندشناسی مدعیان مهدویت اندک بوده و با رویکرد روانشناسی مورد مطالعه قرار نگرفته است. وی در این پژوهش که به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام داده، از مستنداتی نظیر فایل‌های صوتی و تصویری، پرونده‌های قضایی بهره برده است. یافته‌های او در این اثر شامل دو دسته ترفندهای مدعیان دروغین مهدویت یعنی ترفندهای جذب مخاطب و ترفندهای روانشناسی پایایی افراد جذب شده است؛ کا عبارتند از:

الف) ترفندهای جذب:

1) اعتمادسازی کاذب با ابزار انتساب دروغین

2) مرحله‌ای بودن ادعا

3) ارتباط گیری

4) القای ماهیت ماورائی

5) شخصیت‌سازی کاذب مدعی

ب) ترفندهای پایایی:

1)   مغزشویی

2)  مظلوم نمایی

3)  ایجاد شخصیت کاذب در مریدان

برخی از ویژگی‌ها و نقاط قوت این مقاله عبارتند از:

1) رویکرد جدید نویسنده به موضوع مدعیان دروغین مهدویت (رویکرد روان شناسانه)

2) سازماندهی خوب و سیر منطقی مباحث

3) مقدمه دقیق و کامل با رعایت اصول مقاله نویسی

4) کیفیت و تنوع منابع پژوهشی و مستندات مکتوب و غیر مکتوب

5) قلم روان و شیوا

6) تطبیق موارد بر مصادیق استخراجی از مستندات و پرونده های قضایی.

7) نتیجه‌گیری کامل و دقیق به طوری که معادل هر محور از بحث یک نتیجه جزئی ذکر شده است و به نقاط اشتراک بحث و تأکید بر شیعی بودن جامعه ایران اشاره شده است.

مهم‌ترین اشکالات این اثر پژوهشی عبارتند از:

1) چکیده مقاله تمام‌نما نیست و جا داشت نتایج دقیق و کامل تر در چکیده ذکر شود در حالی که نویسنده به ذکر نتایج ترفندهای پایایی بسنده کرده است، مثلاً اشاره به اینکه مظلوم نمایی هم ترفند جذب و هم ترفند پایایی است که در نتیجه‌گیری به صراحت آمده است.

2) از نظر محتوایی جا داشت درباره اصطلاح جدید مورد استفاده فرقه‌ی ضالّه‌ی بهائیت یعنی"تحرّی حقیقت” که یکی از 12 تعلیم اجتماعی بهائیان است به معنای به جستجوی حقیقت پرداختن بدون هرگونه تقلید! برای فهم مخاطب در پاورقی (صفحه 91) توضیح داده می‌شد.

3) در فهرست منابع فرمت انتخاب شده دقیقاً در همه موارد رعایت نشده و در برخی موارد وحدت رویه مشاهده نمی شود.

4) پاورقی‌های طولانی.

5) استفاده همزمان از ارجاع درون متنی و پاورقی (البته به فرمت استاندارد مجله نیز بستگی دارد!).

6) برخی اشکالات تایپی دیده می‌شود.

متن مقاله مورد بررسی را از اینجا دریافت کنید.