“ژورنـال کــلاب مهــدوی” (1)

معاونت پژوهش مدرسه علمیه هاجر خمین، روز دوشنبه مورخ 98/02/09 اولین ژورنال کلاب مهدوی این مدرسه علمیه را ویژه طلاب پایه سوم برگزار نمود. در این ژورنال کلاب مقاله‌ای با عنوان «تحلیلی بر نگرش خیر کثیر در بسترسازی جامعه مهدوی» اثر سید حسین رکن الدین و طیبه قائمی بافقی از فصلنامه علمی پژوهشی انتظار موعود (سال هجدهم، شماره 60، بهار 1397) توسط طلبه محترم سرکار خانم لیلا مختاری فرد ارائه و با همراهی استاد مربوطه سرکار خانم سلیمانی مورد ارزیابی قرار گرفت.

نویسنده در این اثر  تحقق جامعه آرمانی، را نیازمند مقدماتی می‌داند که مهم‌ترین آن‌ها، تغییر نگرش افراد جامعه است؛ زیرا نوع نگرش افراد، بر رفتار آن‌ها مؤثر بوده و عملکرد و رفتار آحاد جامعه است که اجتماع را می‌سازد. وی اظهار می‌دارد: «براساس فرهنگ قرآنی، نگرش­ افراد در قالب دو نگرش «تکاثری» و «کوثری» قابل بررسی است. مستکبران و دنیاطلبان، به دنیا نگرش تکاثری دارند و تمام اعتباریات را فقط از آن خود دانسته و برای تحقق کثرت طلبی‌شان، دائم به دنبال افزایش سلطه بر دیگران هستند. در مقابل آنها، افراد در نگرش کوثری، اصالت را به زندگی اخروی می‌دهند. این نگرش، سبب می‌شود افراد علاوه بر اصلاح خود، به دنبال گسترش فرهنگ دینی باشند. در فرهنگ اسلام شیعی این رویکرد «انتظار فرج» نامیده می‌شود که در زمره افضل اعمال است؛ زیرا این رویکرد دارای این ظرفیت و قابلیت است که با ایجاد فضای نگرش مثبت و آرمان‌گرا، گرایش افراد و جامعه را به سمت تحقق جامعه مهدوی رهبری  کند.» این پژوهش که از نوع کتابخانه‌ای است، با دو روش نقلی ـ وحیانی و عقلی ـ تحلیلی انجام شده است. نویسندگان این مقاله مهم ترین محورهای ضروری این تغییر نگرش را شش امر می‌دانند و بر اساس آنها نتایج پژوهش خود را سامان بخشیده‌اند؛ این محورها به شرح ذیل است:

1)       ضرورت تغییر نگرش از سلطه‌پذیری به آزادی و استقلال

2)      ضرورت نفی نژاد برتر

3)     اصلاح نگرش به مقوله‌ی آزادی

4)      تغییر نگرش از کثرت‌طلبی به معنویت‌گرایی

5)     تغییر نگرش، از شهرت طلبی به گمنامی و خدمت به مردم

6)      تغییر نگرش از مرزبندی جغرافیایی به مرزبندی ایمانی

برخی از ویژگی‌ها و نقاط قوت این مقاله عبارتند از:

1)       رویکرد جدید نویسنده به موضوع جامعه مهدوی و بیان اهمیت تغییر نگرش‌های افراد با هدف تغییر عملکرد و رفتار آحاد جامعه

2)      سازماندهی خوب و سیر منطقی مباحث

3)     کیفیت و تنوع منابع پژوهشی و به کارگیری مستندات و اصطلاحات قرآنی متناسب

4)      قلم روان و شیوا

5)     تطبیق موارد بر مصداق جامعه‌ی ایرانی امروز

6)      نتیجه‌گیری کامل و دقیق به طوری که معادل هر محور از بحث یک نتیجه جزئی ذکر شده است و این اثر در مجموع شامل شش نتیجه جزئی است.

مهم‌ترین اشکالات این اثر پژوهشی عبارتند از:

1)       چکیده مقاله تمام‌نما نیست و شبیه مقدمه است چراکه نتایج پژوهش در چکیده ذکر نشده است.

2)      در پیشینه از هشت مقاله و کتاب نام برده شده است که نه در ارجاعات درون متنی و نه در فهرست منابع مشخصات این آثار از قبیل نام نویسنده، سال نشر، محل نشر و … نیامده است.

متن مقاله مورد بررسی را از اینجا دریافت کنید.