اردوی علمی پژوهشی مدرسه علمیه هاجر خمین

معاونت پژوهشی مدرسه علمیه خواهران هاجر خمین پنج شنبه مورخ 97/1/30 اردوی علمی پژوهشی با حضور 17 نفر از طلاب و کارکنان آن مدرسه علمیه برگزار نمود. این اردوی علمی به مقصد شهر مقدس قم و به منظور شرکت در مراسم اختتامیه یازدهمین همایش بین المللی پژوهش‌های قرآنی با موضوع قرآن و استکبارستیزی برگزار گردید. در ادامه گزارشی از جزئیات این همایش تقدیم می‌گردد:

در این همایش که هر ساله به همت دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و سازمان اوقاف و امور خیریه برگزار می‌گردد، حجة الاسلام و المسلمین محمّدی رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه کل کشور طی بیانات ارزنده‌ای به نقل از امام خمینی ره  اظهار داشتند: «تمام اسلام در این دو کلمه خلاصه می‌شودلاتَظلِمُون و لاتُظلَمون یعنی نفی سلطه‌گری و سلطه‌پذیری و بر همین اساس است که 40 سال در برابر استکبار و سلطه‌ی آمریکا ایستادیم و برای اولین بار در تاریخ آمریکا امام خمینی ره فرمودند آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند». ایشان در ادامه تصریح فرمودند: پژوهشگران در پژوهش‌های خود باید ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قرآن را بررسی کنند و به جوانان و نوجوانان آموزش بدهند.

در ادامه دکتر فوزی العلوی استاد دانشگاه الزیتونه تونس و یکی از برگزیدگان همایش بیانیه پایانی همایش را به زبان عربی قرائت نمودند.

سپس آیت الله اعرافی دام ظلّه العالی رئیس مرکز مدیریت حوزه های علمیه کل کشور ضمن بیانات شایسته خود فرمودند: امام علی(ع) سخنان فراوانی در زمینه قرآن در خطبه‌هایشان بیان کردند و آرایه‌های شکلی قرآن در کلمات ایشان وجود دارد و در خطبه 198 نهج البلاغه نزدیک به 50 صفت برای قرآن برشمرده شده است.

وی خاطرنشان کرد: براساس این خطبه قرآن کتابی است که چراغ آن خاموش نمی‌شود و در ظاهر و باطن عالم پرتو افکن است و این نور ابدی هیچگاه به خاموشی گرایش پیدا نمی‌کند و با اتصال به عالم غیب دریای مواجی است که تشنگان را سیراب می‌کند ‌و به بشر صفا می‌دهد. قرآن نور، آب حیات، معدن زندگی‌بخش و جاده گشوده به بشریت است.

مدیر حوزه‌های علمیه با بیان اینکه در فهم و تحقیق پیرامون قرآن و در مسیر پژوهش‌های قرآنی با سلسله چالش‌ها و آسیب‌ها مواجه بودیم، عنوان کرد: اینکه قرآن را تجربه بشری بدانند از دیرباز بوده و در دوران کنونی برخی از روشنفکران در تأثیر الهیات غربی به آن پرداختند در حالی که در همه آیات با منطق درون و برون دینی می‌توان اثبات کرد که معنا، ظاهر و باطن قرآن یکپارچه وحی است بنابراین تجربه بشری در زمینه قرآن، مسیر نادرست و انحرافی است.

وی اظهار داشت: تصویرها و نظریاتی ارائه شده که براساس آن متن قرآن در تأثیر روح زمانه خود بوده و روح زمانه بر این متن حاکم است در نتیجه تمامیت این کتاب نمی‌تواند برای همه اعصار راهگشا باشد ولی از روایات و آیات استفاده می‌شود که قرآن مانند خورشیدی بر فراز نسل‌ها عبور می‌کند.

اعرافی با اشاره به تحریف یا تغییر قرآن گفت: نظریاتی در این زمینه بوده و باید اعلام کنیم که پیروان مکتب اهل بیت(ع) و عالمان بزرگ تحریف را از ساحت قرآن دور می‌دانند و بیان می‌کنند قرآن بدون کم و کاستی بر رسول خدا(ص) نازل شده است.

وی افزود: اندیشه‌هایی در برخی از مذاهب بوده که حجیت ظواهر قرآن را نقض می‌کردند، اما این حجیت ظواهر اثبات شده است.

مدیر حوزه‌های علمیه با بیان اینکه نگاه‌های ظاهرگرایانه در تفسیر قرآن و رویکردهای باطن‌گرایانه بی‌منطق در تفسیر نگاه و رویکرد افراط و تفریطی بود گفت: از طرفی جای اجتهاد واکاوانه در متن را باز نمی‌کنند و از طرفی گروه‌هایی وارد تفسیرهای باطنی می‌شوند که دارای روش قابل پذیرش نیستند در حالی که ما معتقد به روش‌شناسی مجتهدانه عقلانی بر پایه اصول هستیم.

وی ادامه داد: برخی در تفسیر تنها به قرآن بسنده می‌کنند که نادرست است و باید به قرآن به عنوان منبع الهام‌بخش نگاه کرد و خود را بی‌نیاز از روایات ندانست.

اعرافی با بیان اینکه در جمهوری اسلامی در حوزه قرآن گام‌های بزرگی برداشته شده است گفت: در حوزه‌های فرهنگی، ترویجی و تبلیغی اقدامات بزرگی انجام شده بنابراین حوزه تفسیرهای موضوعی یا تخصصی باید مورد توجه گیرد.

وی یادآور شد: پرسش‌ها با توجه به گستره علوم اسلامی و انسانی باید بر قرآن عرضه شود و شاهد مرحله نو در حرکت تفسیر باشیم و تفسیر قرآن از المیزان یک گام به جلو بردارد بنابراین یکی از مراحل این است که تفسیر به شکل موضوعی ناظر به قلمروهای علوم اسلامی انسانی باشد.

مدیر حوزه‌های علمیه عنوان کرد: محور دیگر منطق و روش‌شناسی تفسیر است که در دو یا  سه دهه گذشته کارهای خوبی انجام شده، اما همچنان نیازمند تحول هستیم. اگر بخواهیم قوی‌تر و جامع‌تر پیش برویم باید منطق فهم و اصول ناظر به تفسیر را مهم بشماریم.

آیت الله اعرافی با بیان اینکه قرآن کتاب در حاشیه نیست، بلکه کتاب تمدنی، جریان‌ساز و حاضر و زنده است گفت: وظیفه داریم این کتاب را در متن زندگی بیاوریم؛ اگر قرآن در متن زندگی جهان اسلام حضور داشت قدس اسیر این ناپاکان نبود.

وی خاطرنشان کرد: اگر قرآن بود مزدوران در منطقه وابسته به قدرت‌های شیطانی نبودند و امکان ادامه حیات نداشتند و همه با هر گرایش و سلیقه زیر یک پرچم جمع بودیم و امکان نداشت دهها اشغال از سوی استکبار انجام شود و منطقه فلسطین اسیر ناصالحان باشد. آنگاه در حفظ، قرائت، فهم و تفسیر قرآن به نتیجه رسیده‌ایم که در عمل و تمدن‌سازی سهیم باشیم.

در پایان آیین اختتامیه این همایش از نویسندگان آثار برگزیده خارجی و داخلی تقدیر و تجلیل به عمل آمد و  شش جلد کتاب با محوریت قرآن و استکبارستیزی رونمایی شد. همچنین پوستر همایش سال آینده پژوهش‌های قرآنی با موضوع قرآن و ایمان به وعده‌های الهی رونمایی گردید.